Dünya Zoonoz Günü kutlanıyor
Konya Veteriner Hekimler Odası Başkanı Koçak, Dünya Zoonoz Günü'nde zoonotik hastalıklara "Tek Sağlık" yaklaşımı ile karşı konulabileceğini belirtti
6 Temmuz Dünya Zoonoz Günü kutlanıyor. Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıkların önem kazandığı günümüzde zoonotik hastalıklara dikkat çeken Konya Veteriner Hekimler Odası Başkanı Mesut Koçak, bu hastalıklarla ancak “Tek Sağlık” yaklaşımı ile mücadele edilebileceğini söyledi.
Koçak, 6 Temmuz Dünya Zoonoz Günü nedeniyle bir bildiri yayımladı. En basit tanımıyla “hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıklar” olan Zoonoz veya zoonotik hastalıkların ülkemiz için de önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu dile getiren Koçak, halkı bruselloz, şarbon, kuduz, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, tularemi, kistik ekinokokkoz gibi zoonotik hastalıklara karşı uyardı.
Dünya Zoonoz Günü'nün doğuşu ve hastalık hakkında bilgi veren Koçak, şunları söyledi:
"6 Temmuz 1885 tarihinde 9 yaşındaki bir çocuğa kuduz aşısı uygulayan Bilim İnsanı Louis Pasteur, o çocuğun hayatını kurtararak tarihe geçti. Bugüne ithafen 6 Temmuz, zoonozlara karşı farkındalık yaratabilmek adına Dünya Zoonoz Günü olarak belirlendi.
Zootonik hastalıklar hayvanlardan insanlara bulaşan bakteriyel (yüzde 41,4), viral (yüzde 37.7), paraziter (yüzde 18,3) ve mantar (yüzde 2) enfeksiyonları olarak geniş bir yelpazeye sahiptir. Dünya Zoonoz gününün temel amacı tıbbın en önemli, en ucuz ve uygulanabilir konusu olan koruyucu hekimlik kavramını hayata geçirmek için toplumu bilinçlendirmektir. Zoonotik hastalıklarla mücadelede en önemli husus da hayvanlarda hastalığı yok etmektir. Zoonotik hastalıklar hayvan ve toplum sağlığını etkileyerek ekonomik kayıplara, diğer yandan da insan sağlığını etkileyerek ciddi hastalıklara neden olmaktadır.
Zoonotik özellik taşıyan hastalıkların insanlara bulaşması; Hasta hayvana temas, hasta hayvandan elde edilen gıdaların tüketimi, hayvanın salgılarına ve kanlarına dokunma, deri, kürkleri veya deriden yapılan eşyalara doğrudan veya dolaylı temas, kene, sivrisinek vb. aracılığı ile olmaktadır.
Hekimlik 3 esasa dayanır; Birincisi koruyucu hekimlik. İkincisi, hastalıklarda tanı ve bulaşmanın engellenmesi. Üçüncüsü ise tedavidir.
Bu prensiplerin ilk ikisi, hem insan, hem de hayvan sağlığı açısından veteriner hekimler için çok önemli bir sorumluluk alanıdır. Çünkü veteriner tıbbın asli çalışma konusu hayvanlar olsa da, tüm veteriner hekimlerin en temel hedefi insan ve toplum sağlığının da korunmasıdır.
İnsanlarda görülen hastalıkların yüzde 60’ı hayvansal kaynaklıdır. SARS, MERS, Zika, Ebola, Batı Nil Virüsü, Kuş Gribi, KKKA, COVID-19 ve Maymun Çiçeği gibi yeni ortaya çıkan patojenlerin yüzde 75’i; gıda kaynaklı hastalıkların ise yüzde 90’dan fazlası zoonotik karakterde olduğundan ve her yıl ortaya çıkan 5 yeni insan hastalığının 3’ü hayvan orjinli ve zoonotik hastalık grubunda yer alan etkenlerinde yüzde 80’i potansiyel biyoterör etkenleri arasında bulunmaktadır.
Eldeki verilere göre dünyada yılda yaklaşık 2.6 milyar vaka görüldüğü ve 2.8 milyon insanın zoonoz kaynaklı hastalıklardan öldüğü bildirilmektedir. Bu sayı COVID-19 ile daha da artmıştır. Zoonoz hastalıkların gelecekte de dünyada en önemli sorunlardan biri olacağı açıktır. Riskin azaltılması için Tek Sağlık (insan, hayvan ve çevre sağlığının bir arada ele alınması) yaklaşımını benimsemek/özümsemek gerekiyor.
Zoonotik hastalıklarla mücadele de başarı ancak “Tek Sağlık” yaklaşımı ile mümkün olup koruyucu hekimliğin de önemli bir pratiğidir. KVHO olarak; “Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının ‘‘Tek Sağlık’’ yaklaşımını gelişmiş ülkelerde olduğu gibi benimsemelerini, mesleğimizin hayvan sağlığı ile refahını, toplum sağlığını ve çevreyi korumadaki hayati rolünü desteklemelerini, Bakanlık teşkilat yapılanmasının bu konsepte uygun hale getirilmesinin ülkemiz açısından önemli bir ihtiyaç haline geldiğini” de belirtmek isteriz.
Kuduz gibi hayvansal kökenli hastalıklar artık insanlığı tehdit etmiyorsa bu büyük Veteriner Hekim ordusunun çabalarıyla olmuştur. Gelecek ancak COVID-19 ve Maymun Çiçeği gibi hastalıklardan Veteriner Hekimlerin katkısıyla korunacaktır.
Pandemi sürecinde özellikle COVID-19 aşı çalışmalarında olmak üzere, ülkemizde yıllardır zoonotik hastalıklarla mücadelenin sessiz kahramanları olan Veteriner Hekimler yerli aşımız “TURKOVAC”nda milletimize kazandırılmasında öncülük etmiştir.
Dünya Zoonoz Günü’nün ülkemiz ve mesleğimiz için daha güzel yarınlara vesile olmasını diliyor, 2021 yılında COVID-19’a karşı TURKOVAC aşısını geliştiren Türk Veteriner Hekim Bilim İnsanımız Prof. Dr. Aykut Özdarendeli’ye ve tek sağlık ruhu ile ülkesine hizmet veren tüm meslektaşlarımıza teşekkürlerimizi iletiyoruz…
Zoonotik hastalıklara karşı mücadelede Veteriner Hekimler kilit oyuncudur…
Veteriner Hekimler; “Tek Sağlık” yaklaşımını benimsemiş ancak “Sağlık Sınıfında” yer alamamış toplumun “Gizli Kahramanlarıdır.” Veteriner Hekimler; Hayvan Sağlığı, Veteriner Halk Sağlığı, Çevre Sağlığı ve Gıda Güvenliği konusunda ülkemiz için mücadeleye devam edecektir…
6 Temmuz 1885, Louis Pasteur’un kuduz bir köpek tarafından ısırılan 9 yaşındaki Joseph Meister’a aşı yaparak hayatını kurtarmasının üstünden tam 138 yıl geçti ve Veteriner Hekimliğin halk sağlığı için ilerlediği bu yolda koruyucu hekimlik, teşhis ve tedavi ile dolu Tek Sağlıklı yıllara…"